Een patroniem of vadersnaam is een naam, al dan niet officieel, die aangeeft hoe de vader van de naamdrager heet. Nederlandse familienamen als Jans(s)en, Claes Willems(en) (Willemszoon), Hendriks, Jacobs en Hermans waren oorspronkelijk patroniemen. Men noemt dat versteende patroniemen.

Een verrassend aantal Joodse achternamen zijn matroniemen (gebaseerd op de naam van een moeder of andere vrouwelijke voorouder).

Deze namen sluiten vaak af met het achtervoegsel “-in”. Zo werd Rivkah Rivkin of Rivlin, Feiga —Feiglin, Sarah—Sorkin, Tamar—Tamarkin en Beila—Belkin. Margolis, een achternaam die door vele beroemde rabbijnse persoonlijkheden wordt gedeeld, is afgeleid van de vrouwelijke naam Margalit (Hebreeuws voor “parel”)